Leren moet pijn doen. Of niet?

03 - 07 - 2018

Axelletje-spelletje. Zo werd ik door mijn collega’s genoemd in de tijd dat ik dienst was bij een technisch opleidingsbureau. Als mijn collega’s nog een half uur over hadden in hun VCA-training of in de cursus TIG-lassen kwamen ze bij mij: of ik nog iets leuks wist. Een spelletje als opvulling. Als ik met mijn leidinggevende een programma doornam en me afvroeg of het wel leuk genoeg was, mompelde hij: ‘Leuk, leuk…’ op een manier die duidelijk maakte dat dát niet relevant was. ‘Leuk’ was bij dit opleidingsbureau per definitie ‘niet educatief’.

Onlangs voerde ik een acquisitiegesprek met een potentiële opdrachtgever. Ik had al een opzet voor een traject toegestuurd; we zouden beginnen met een theatervoorstelling. Een van de eerste opmerkingen van deopdrachtgever was: “Wij willen niet ‘iets leuks’ doen.” Om vervolgens de theatervoorstelling –met professionele acteurs– snuivend af te doen als ‘een toneelstukje’, waar hun medewerkers zeker niet bij gebaat zouden zijn.

 

Twee visies op leren

Al jaren voeren wij bij Lomans & De Roy het motto ‘leren mag ook leuk zijn’. We geloven erin dat mensen beter leren als ze zich op hun gemak voelen. Als ze vertrouwen hebben en zich veilig weten. Daar werken we aan met vormen die speels, laagdrempelig en soms ludiek zijn. Zoals spellen, theatervoorstellingen en management games. Als mensen plezier hebben in leren is het rendement hoger. Wij geloven niet in een harde aanpak van leren. In een ‘strafkamp’ waar geschreeuwd wordt en mensen diep door het stof moeten;in afbreken en dan weer opbouwen.

Mensen die erin geloven dat leren pijn moet doen, lastig moet zijn,vinden de visie dat leren leuk mag zijn oppervlakkig, soft en minderwaardig. ‘Zachte heelmeesters maken stinkende wonden,’ zeggen ze. Andersom wordt hun visie zwaarmoedig genoemd, pessimistisch of overdreven diepgravend. De twee visies begrijpen elkaar niet. Leren als strafkamp versus leren als snoepreisje.

 

Mensen raken, linksom of rechtsom

Hoe verschillend de visies ook zijn, ze hebben toch iets gemeen: bij geen van beide zal je saaie PowerPointsmet ellenlange theoretische verhalen tegenkomen. Beide visies geloven dat je mensen moet raken om ze te laten leren. De ene doet dat met pijn, de andere met plezier. Of je mensen nu laat lachen of laat huilen, je ‘raakt’ ze. Linksom of rechtsom. 

 

Welke visie spreekt jou aan?

Er is volgens mij geen ‘juiste visie’. Kies de visie die bij jou past, waarbij jij je thuis voelt. Als leidinggevende, als HR-manager, als opleider. Zoek een trainingsbureau, zoek opdrachtgevers die dezelfde visie delen. Bij een van onze klanten organiseren we al jaren met groot succes management games, bij een andere klant zijn ze dol op theatervoorstellingen. En een derde wil niet ‘iets leuks’ doen, zoals de potentiële opdrachtgever van laatst. We hebben de samenwerking met hem niet voortgezet. Onze visies op leren stonden lijnrecht tegenover elkaar. Na het gesprek hebben we een beleefde mail gestuurd dat wij niet de beste partij waren om hun opleidingsbehoefte te vervullen.

Kiezen wat - en wie - bij je past en trouw blijven aan je eigen visie op leren. Van daaruit heeft ‘Axelletje’ inmiddels een stapel ‘spelletjes’ gepubliceerd. Het laatste spel, Feedbackkaarten, helpt om feedback leuk te maken.